Dükkan Önü Özgüleme Yapılabilir Mi?

Apartman ve sitelerde dükkan sahiplerinin dükkan önlerini çevirerek işyerlerine katıp kendilerine özgülemesi durumlarıyla sıklıkla karşılaşılmaktadır. Peki, özgüleme Kat Mülkiyeti Kanunu'na göre yasal mıdır?

Dükkan önlerinin dükkan sahibine mi ait olduğu, yoksa binanın ortak alanı mı sayıldığı konusunda, tapuya esas olan onaylı mimari projeye bakılması gerekmektedir. Bir alanın ortak yer sayılıp sayılmayacağını belirlerken en önemli husus, tapu siciline esas alınan onaylı mimari projenin uygulanmasıdır. Bir yapının onaylı mimari projesi doğrudan kamu düzenini ilgilendirir; bu nedenle kat maliklerinin projeye uygun hareket etme yükümlülüğü kamu düzenindendir ve mahkemece de re'sen (kendiliğinden) dikkate alınmalıdır.

Dükkan önleri genellikle ortak alan kabul edilir. 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'nun 16. maddesine göre, kat malikleri arsa payları oranında ortak yerleri kullanma hakkına sahip olsalar da, bu yerleri Kat Malikleri Kurulu kararı olmadan amaçları dışında kullanmaları veya kendi kullanımlarına özgülemeleri (ayırmaları) mümkün değildir. Bir dükkanın önündeki alanın dükkan sahibine özgülenmiş sayılabilmesi için, tapudaki belgelerde, yönetim planında veya onaylı projede bu durumun açıkça belirtilmiş olması gerekir. Aksi takdirde, kat maliklerinden her biri, bu haksız müdahalenin önlenmesini talep edebilir.

Dükkan Önü Özgülemesi, Kat Mülkiyeti Hukuku'na Aykırıdır. Her bir kat maliki, haksız işgali önlemek için dükkan sahibine karşı dava açabilir.

634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'nun Ek 1. maddesi uyarınca, bu Kanun'un uygulanmasından doğan her türlü uyuşmazlığın çözüm yeri Sulh Hukuk Mahkemesi'dir. Ortak alanın işgali davası da Kat Mülkiyeti Kanunu'nun uygulanmasından kaynaklandığı için, görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesi olacaktır.